قال تعالى: ( ثُمَّ إِنكُم بَعدَ ذَلِكَ لَمَيِتُونَ , ثُم إِنَّكُم يَومَ القِيَامَةِ تُبْعَثُونَ ) المؤمنون : 15ـ16
« Rồi sau đó, chắc chắn các người sẽ chết. Rồi vào Ngày Phục Sinh, chắc chắn các người sẽ được dựng sống lại» Suroh 23: 15-16.
قال النبي صلى الله عليه وسلم: [ يُحشر الناس يَوم القِيامَة حفاة عراة غرلا ] متفق عليه ,
Rosul (saw) nói: « Vào Ngày Phục Sinh, con người sẽ sống dậy với bàn chân không, loã thể (với nhiều hình hài khác nhau) ». Al Bukhory và Muslim.
Cho nên, tất cả những người Muslim tin tưởng đều chấp nhận tuyệt đối vào Ngày Phục Sinh, đó cũng là một sự mầu nhiệm huyền bí tuyệt đối của Allah, và đó cũng tạo cho con người biết rằng giá trị mà Allah tạo ra con người không chỉ biết hưởng thụ và tranh chấp trên thế gian này, mà phải được trở về với Ngài để xét xử công bình cho những thành quả tốt xấu mà những vị Sứ giả của Ngài đã cảnh báo cho con người, vậy thì con người có nghe và tuân theo những mệnh lệnh của Allah và của Sứ giả của Ngài hay không, qua lời phán của Allah:
قال تعالى: (أَفَحَسِبْتُم أَنَّمَا خَلَقنَاكُم عَبَثًا وَأَنَّكُم إِلَيْنَا لاَ تُرجَعُونَ ) المؤمنون: 115
« Phải chăng các người nghĩ rằng TA tạo hóa các người để giải trí và rằng các người sẽ không trở lại với TA ?» Suroh 23: 115.
Những người bất tin thì từ chối hay không chấp nhận rằng sẽ có Ngày Phục Sinh, đó là một sự việc không thể nào xảy ra được đối với sự suy nghĩ thiếu hiểu biết của họ, đó là sự suy nghĩ hoàn toàn sai lầm của những người không biết cảm nhận và nghĩ xa với trí khôn mà Allah đã ban cho họ. Về sự hiểu biết mà giáo lý đã cảnh giác, qua lời phán của Allah:
قال تعالى: (زَعَمَ الذِينَ كَفَرُوا أَن لَن يُبْعَثُوا قُل بَلَى وَرَبِّي لَتُبعَثُنَّ ثُمَ لَتُنَبَّؤُنَ بِمَا عَمِلتُم وَذَلكَ عَلى اللهِ يَسِيرٌ ) التغابن:7
« Những kẻ không có niềm tin nghĩ rằng chúng sẽ không được phục sinh trở lại (để chịu sự Phán xử). Hãy bảo chúng (hỡi Muhammad): ‘Vâng, thề bởi Rabb của ta, chắc chắn các người sẽ được dựng sống lại rồi sẽ được báo cho biết về những điều mà các người đã làm, và điều đó rất dễ đối với Allah’» Suroh 64: 7.
وقال تعالى: (وَقاَل الذِينَ كَفَرُا لَا تَأْتِينَا السَّاعَةُ قُل بَلَى وَرَبِّي لَتَأْتِيَنَّكُم عَالِمِ الغَيْبِ ) سبأ: 3
« Và những kẻ không tin tưởng bảo: ‘(Giờ (xét xử) sẽ không xảy đến cho chúng tôi. Hãy bảo họ, Vâng, thề bởi Rabb (Allah) của ta, Ðấng biết điều vô hình, chắc chắn Giờ (xét xử) sẽ xảy đến cho các người » Suroh 34: 3.
(Vấn đề liên quan đến sự phục sinh và Ngày xét xử thì tất cả những Kinh sách được Allah truyền xuống trần gian này đều đồng thuận với nhau, mà không có sự bất đồng hay cho rằng Ngày Tận Thế sẽ không xảy ra. Nghĩa là tất cả những tôn giáo chính có Kinh sách đều thừa nhận điều trên).
Sự chứng minh mà con người có thể thấy và biết được: Allah Ðấng Tạo Hóa đã cho con người thấy sự phục sinh của người chết đã được xảy ra trên thế gian này trong suroh (chương) Al Baqoroh (Con bò) đã nói đến năm lần về sự chết đi sống lại đó.
Một trong những thí dụ: Khi quần chúng của Nabi Musa (A) nói với Nabi Musa là: « Chúng tôi chỉ tin khi nào chúng tôi được hội kiến công khai với Allah ». Sau đó Allah cho họ chết đi rồi sống lại để xác nhận lời của Nabi Musa (A). Qua câu chuyện mà Allah đã phán về Bani Isroel như sau:
قال تعالى: (وَإِذ قُلْتُم يَامُوسَى لَن نُؤْمِنُ لَكَ حَتى نَرَى اللهَ جَهْرَةً فَأَخَذَتْكُم الصَّاعِقَةُ وَأَنتُم تَنْظُرُونَ , ثُم بَعَثنَاكُم مِن بَعدِ مَوتِكُم لَعَلَكُم تَشْكُرُونَ ), البقرة: 55ـ56
« Và hãy nhớ lại khi các người đã nói với Musa: 'Chúng tôi sẽ không bao giờ tin tưởng thầy trừ phi chúng tôi thấy Allah công khai'. Vì thế, lưỡi tầm sét đã đánh các người trong lúc các người mục kích rõ (cảnh tượng). Rồi Ta làm cho các người sống lại sau cái chết của các người để cho các người còn có dịp tạ ơn (Allah) » Suroh 2: 55-56.
Những câu chuyện khác:
Thí dụ thứ nhì: Allah phán (thuật) lại câu chuyện của dân Do Thái đã giết người, nhưng chối cãi tội lỗi của mình mà cứ tranh cãi nhau như sau:
«Và hãy nhớ lại khi các người đã giết một sinh mạng nhưng cãi nhau về nó (vụ án mạng). Và Allah đưa ra (ánh sáng) điều (bí ẩn) mà các ngươi đã giấu giếm. Bởi thế TA (Allah) đã phán: 'Hãy đánh nó (người chết) với một bộ phận của nó (con bò cái đã tế). 'Bằng cách đó, Allah làm cho người chết sống lại (và khai tên của thủ phạm trong vụ án mạng) và làm cho các ngươi thấy Dấu lạ của Ngài (Allah) để may ra các ngươi hiểu rõ (sự tình của vụ sát nhân)» Suroh 2: 72-73 .
Câu chuyện khác về những người bỏ chạy sợ chết, rồi Allah cho họ chết xong thì Allah cho họ sống lại, qua lời phán của Ngài:
« Há Ngươi không để ý đến hàng ngàn người vì sợ chết mà bỏ nhà cửa của họ ra đi hay sao? Allah đã phán với họ: 'Hãy quyết tử! Rồi Ngài làm cho họ sống trở lại. Quả thật, Allah rất mực Nhân từ với loài người, nhưng đa số nhân loại phụ ơn (Ngài)» Suroh 2: 243.
Câu chuyện thứ tư: Có người đi ngang qua thành phố hoang tàn đổ nát, và nói làm sao Allah có thể tái tạo lại được, nên Ngài cho chết đi và sống lại, qua lời phán của Ngài:
« Hoặc như ai đó đã đi ngang qua một thị trấn hoang tàn, nhà cửa sụp đổ. Y bảo: ' Làm sao Allah phục sinh lại thị trấn này sau khi nó đã chết (thế này?). Bởi thế, Allah làm cho y chết một trăm năm rồi dựng y sống lại» Suroh 2: 259.
Câu chuyện thứ năm: Câu chuyện của Nabi Ibrohim (A) và những con chim, qua lời phán của Allah như sau:
“ Và hãy nhớ khi Ibrohim thưa (với Allah): 'Lạy Rabb của bề tôi ! Xin Ngài cho bề tôi thấy việc Ngài làm cho người chết sống lại như thế nào? 'Allah phán bảo (Ibrohim): Hẳn nhà ngươi không tin (việc phục sinh) hay sao? (Ibrohim) thưa: Bẩm không phải thế, nhưng để cho bề tôi được yên tâm (về việc đó). (Allah) phán: Hãy bắt bốn con chim, tập luyện cho chúng xu hướng về ngươi (cột chúng lại và băm chúng thành từng mảnh), rồi đặt thịt băm của chúng tại mỗi ngọn đồi, rồi gọi chúng, chúng sẽ bay nhanh đến với ngươi. Và hãy biết rằng Allah Toàn Năng, Toàn Tri (đủ khả năng và sự hiểu biết để làm mọi việc)” Suroh 2: 260.
Bằng chứng mà trí óc con người có thể nhận thức được, qua sự điển hình như sau:
Thứ nhất: Alalh Ðấng Tạo Hóa đã tạo ra trời đất và những gì trong đó, đó là những thứ mà Ngài đã tạo hóa ra trước tiên. Đối với Ngài là Ðấng Tạo hoá ra thế gian này (những gì trước tiên) thì đối với Ngài cũng không có gì khó để tái tạo nó, qua lời phán của Ngài:
قال تعالى: (وَهُو الَّذِي يَبدَؤُا الخَلْقَ ثُم يُعِيدُهُ ) الروم: 27
« Và Ngài là Ðấng khởi sự việc tạo hóa rồi tái lập nó và điều đó rất dễ đối với Ngài» Suroh 30: 27.
Allah đã phán về những người từ chối việc tái tạo lại những cục xương đã mục nát, qua lời phán của Ngài:
قال تعالى: (قُل يُحْيِيهَا الذِي أَنْشَأَهآَ أَوَّلَ مَرةً وَهُو بِكُلِّ خَلقٍ عَلِيمٌ ) يسن: 79
« Hãy bảo y (Muhammad) 'Ðấng đã tạo hóa chúng lúc ban đầu sẽ phục sinh chúng lại. Bởi vì, Ngài biết tất cả việc tạo hóa» Suroh 36: 79
Thứ nhì: Hãy nhìn những mảnh đất hay mẫu ruộng khô cằn, hoang tàn như chết đi, nhưng khi Allah ban mưa xuống, chúng lại sống dậy và những thảo mộc cây cối đua nhau mà mọc và có trái. Ðấng có đủ quyền lực để phục sinh mảnh đất đó cũng có quyền lực để tái sinh những người đã chết, qua lời phán của Ngài:
قال تعالى: (وَنَزَّلْنَا مِن السَمَاءِ مَآءً مُبَارَكاً فَأَنْبَتْنَا بِهِ جًنَّاتِ وَحَبَّ الحَصِيدِ . وَالنَخْلَ بَاسِقَاتِ لَهَا طَلْعٌ نَّضِيدٌ . رَزْقًا لِلْعِبَادِ وَأَحْيَينَا بِه بَلْدَةً مَّيْتًا كَذلِكَ الخُرُوجُ ): ق:9 ـ11
« Và Ta ban nước mưa đầy ân phúc từ trên trời xuống mà Ta dùng làm mọc ra vườn tược và trái hạt vào mùa gặt. Và cây chà-là cao lớn đâm ra trái từng chùm lủng lẳng, chồng lên nhau. Làm lương thực cho bầy tôi (của Allah). Và Ta dùng nó để làm sống lại một mảnh đất đã chết khô cằn. Và việc Phục sinh sẽ giống như thế» Suroh 50: 9 - 11.
Con người với sự thông minh, hoạt bát mà Allah ban cho để nhận thức được những gì xung quanh và ở trên đầu của họ, mà chúng ta không thể nhìn thấu được sự tận cùng của nó, thì hiểu rằng Ðấng đã tạo ra trời đất và vũ trụ bao la bát ngát này đã có những quyền hành, thế lực tối cao vĩ đại như thế nào mới tạo hóa ra được những điều huyền bí khổng lồ như vậy. Vinh quang nơi Allah, Ngài đã tạo ra trời đất thế gian này như thế nào, thì việc tái tạo hay phục sinh những mảnh xương đã mục nát đối với Ngài thật là điều dễ dàng, qua lời phán của Ngài:
قال تعالى: (أَوَلَيْسَ الذِي خَلَقَ السَّمَوَاتِ وَالأَرضِ بِقَادِرٍ علَى أَن يَخْلُقَ مِثْلَهُم بَلى وَهُو الخَلَّاقُ العَلِيمُ ) . يسن: 81
« Há Ðấng đã tạo hóa các tầng trời và trái đất không có khả năng tạo hóa được những cái giống như họ hay sao? Vâng, thật vậy, Ngài là Ðấng Tạo Hóa Toàn Tri» Suroh 36: 81.
و ـ العرض والحساب وقراءة الكتاب:
Sự trình diện, xét xử và đọc sổ ghi chép hành vi.
Những người Muslim bắt buộc phải tin tưởng tuyệt đối ở sự trưng bày, đưa ra những sổ sách hành vi mà họ đã thi hành trên trần gian này để được Ngài phán xét qua sự Công Bằng tuyệt đối của Ngài, mà không ai bị thiệt thòi, qua lời phán của Ngài:
قال تعالى: (فَيَومَئِذٍ وَقَعَتِ الوَقِعَةُ . وَانشَقَّتِ السَّمَاءَ فَهِي يَومَئِذٍ وَاهِيَةٌ . وَالمَلكُ عَلى أَرْجَآئِهَا وَيَحْمِلُ عَرشَ رَبِّكَ فَوقَهُم يَومَئِذٍ ثَمَانِيةٌ . يَومَئِذٍ تُعرَضُونَ لَا يَخْفَى مِنكُم خَافِيةٌ ) الحاقة: 15ـ18
« Vào Ngày đó, Biến cố trọng đại sẽ xảy ra. Và bầu trời sẽ chẻ làm đôi bởi vì vào Ngày đó nó sẽ mỏng manh. Và các Thiên Thần sẽ ở trên ranh giới của nó, và vào Ngày đó tám Thiên thần sẽ khiêng Ngai Vương của Rabb của Ngươi bên trên chúng. Vào Ngày đó, các ngươi sẽ được triệu tập để xét xử, không một điều bí mật nào của các ngươi sẽ được giấu nhẹm nữa» Suroh 69: 15-18.
قال تعالى: (وَعُرِضُوا عَلى رَبَكَ صَفًّا لَقَد جِئْتُمُونَا كَمَا خَلَقْنَاكُم أَولَ مَرَّةٍ ) . الكهف: 48
« Và chúng sẽ được dẫn đến trước mặt Rabb của Ngươi sắp thành hàng ngũ chỉnh tề. Chắc chắn các ngươi đến gặp TA giống như tình trạng TA đã tạo ra các ngươi lần đầu» Suroh 18: 48.
Bắt buộc những người Muslim phải tin tưởng tuyệt đối về sự phán xét của Allah về hành đạo tốt xấu của họ trên thế gian này, như thiên kinh Qur’an và Sunnah của Rosul (saw) đã đề cập. Còn đối với người kafir (bất tin) thì không có sự phán xét về hành đạo tốt xấu của họ, vì họ không hề có sự hành đạo đúng thật và tốt nào đối với Allah, chỉ có điều tốt xấu của họ đã cư xử và sống trên trần gian này mà họ đã tạo ra để phân biệt tốt xấu giữa họ. Qua lời phán của Allah:
قال تعالى: (يَآَيُّهَا الأِنْسَانُ إِنكَ كَادِحٌ إِلى رَبِّكَ كَدحًا فَمُلَقِيهِ . فَأَمَّا مَن أُوتِيَ كِتَابَهُ بِيَمِينِهِ . فَسَوفَ يُحَاسِبُ حِسَابًا يَسِيرًا. وَيَنقَلِبُ إِلى أَهْلِهِ مَسرُورًا. وَأَمَّا مَن اُوتِيَ كِتَابَهُ وَرَآءَ ظَهْرِهِ. فَسَوفَ يَدعُوا ثُبُورًا. وَيَصْلَى سَعِيرًا. إِنَّهُ كَان فِي أَهْلِهِ مَسْرُورًا. إِنَّهُ ظَنَّ أَنْ لَن يَحُورَ. بَلَي إِن رَبَّهُ كَان بِهِ بَصِيرًا ) الإنشقاق: 6ـ15
« Này hỡi con người! Quả thật, ngươi làm lòng hết sức vất vả để trở về (gặp) Rabb của ngươi, bởi thế ngươi sẽ gặp Ngài (Allah). Do đó, đối với ai được trao hồ sơ của mình nơi tay phải. Thì sẽ được thanh toán bằng một cuộc thanh toán dễ dàng. Và được trở về với gia đình vui vẻ. Ngược lại, đối với ai được trao hồ sơ của mình từ sau lưng. Thì sẽ kêu gào cho được chết phứt; Và bước vào Lửa ngọn cháy bùng; Quả thật (trên trần thế), y đã sống thích thú với gia đình! Quả thật y đã nghĩ sẽ không bao giờ trở lại (gặp TA); Vâng, Quả thật Rabb của y hằng thấy y” Suroh 84: 6-15.
Bà Aysah ® (mẹ của những người tin tưởng) thuật lại lời của Rosul (saw): “Không ai bị xét xử lại được thoát thân”. Bà hỏi: - Thưa Thiên-Sứ có phải Allah đã phán với ý nghĩa: “Do đó, đối với ai được trao hồ sơ của mình nơi tay phải, thì sẽ được thanh toán bằng một cuộc thanh toán dễ dàng”. Rosul (saw) trả lời: - Ðó chỉ là sự trình diện hội ngộ, không một ai lại có thể thoát thân được (từ sự khó khăn vất vả trước sự chờ đợi để xét xử)”. Do Al Bukhory ghi lại.
Người tin tưởng cũng phải tin rằng, trong ngày xét xử đó họ sẽ được trao hồ sơ về quá trình hành đạo trong cuộc sống của mình ở trên thế gian này, và nếu người nào nhận được cuốn sổ nơi tay phải với sự trưng bày là đi đúng theo con đường “Tawhid và hành đạo đúng thật” thì họ sẽ hân hoan vui mừng cho sự thành công của mình, qua lời phán của Allah:
قال تعالى: (فَأمَّا مَن أُوتِي كِتَابَهُ بِيَمِينِهِ فَيَقُولُ هَآؤُمُ أقْرَءُوا كِتَابِيَهْ . إِنَّي ظَنَنتُ أَنِّي مُلَاقِي حِسَابِيَهْ . فَهُوَ فِي عِيشَةً رَاضِيَةٍ . فِي جَنَّةٍ عَالِيةٍ . قُطُوفُهَا دَانِيًةٌ . كُلُوا وَاشْرَبُوا هَنِيئًا بِمَا أَسْلَفتُم فِي الأَيَّامِ الخَالِيةِ ) الحاقة: 19ـ24
« Bởi thế, đối với ai được trao cho Sổ bộ của mình nơi tay phải thì sẽ nói: 'Ðây, hãy đọc Sổ bộ của tôi'. 'Tôi nghĩ tôi sẽ hội đủ (điều kiện về) việc thanh toán của tôi'. Bởi thế, y sẽ sống một đời sống hạnh phúc; Nơi một ngôi Vườn (Thiên Đàng) trên cao; Cho ra trái từng chùm (thấp và gần) vừa tầm tay hái; Hãy ăn và uống thoải mái vì điều (thiện) mà quí vị đã gởi đi trước cho mình vào những ngày đã qua”. Suroh 60: 19-24.
Ðối với những người kafir (bất tin), ngụy thiện và những kẻ lầm than, họ sẽ được trao Sổ bộ qua tay trái và sau lưng. Khi nhận được sổ bộ đó thì họ kêu gào khóc lóc, than thở vì biết những gì sẽ xảy đến với họ, qua lời phán của Allah:
قال تعالى: (وَأَمَّا مَن أُوتِي كِتَابَهُ بِشِمَالِهِ فَيَقُولُ يَالَيْتَنِي لَمْ أُوتِ كِتَابِيهْ . وَلَم أَدْرِ مَا حِسَابِيَةْ . يَالَيتَهَا كَانَتِ القَاضِيةَ. مَآ أَغْنَى عَنِّي مَالِية . هَلَكَ عَنِّي سُلْطَانِيةْ . خُذُوهُ فَغُلُّوهُ . ثُّم الجَيِمَ صَلُّوهُ ) الحاقة:5 2 ـ31
« Ngược lại đối với ai được trao Sổ bộ của mình nơi tay trái thì sẽ than: 'Thật khổ thân tôi! Thà đừng giao cho tôi sổ bộ này của tôi! Và thà đừng hay biết gì về việc thanh toán (này) của tôi! Ôi, thà chết phứt đi cho rồi! Của cải của tôi chẳng giúp gì được cho tôi; Quyền hành của tôi đã rời bỏ tôi! (Có lệnh phán) Hãy túm bắt và trói hắn lại; Hãy nướng hắn trong ngọn Lửa (Hỏa ngục)” Suroh 69: 25-31.
ز ـ الميزان والصراط:
Cán cân và cầu Sirot
Người muslim phải tin tưởng sẽ có sự phán xét, với cán cân công bằng tuyệt đối của Allah, qua lời phán của Ngài:
قال تعالى: (وَنَضَعُ المَوَازِينَ القِسطَ لِيَومِ القِيامَةِ فَلَا تُظلَمُ نَفْسٌ شَيئًا وَإِن كَانَ مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِن خَردَلٍ بِهَا وَكَفَي بِنَا حَاسِبِينَ ) الأنبياء: 47
« Và TA sẽ thiết lập các bàn cân công lý vào Ngày Phục sinh. Bởi thế sẽ không có một người (linh hồn) nào bị đối xử bất công về bất cứ điều gì. Và nếu (chúng có làm một việc dù nhỏ) bằng sức nặng của một hạt cải đi nữa, thì TA cũng sẽ mang nó ra (cân đo). Và một mình TA đủ làm công việc thanh toán sổ sách» Suroh 21: 47.
Theo Sunnah của Rosul (saw) cho biết là cán cân của hai bàn cân mà chúng ta được biết là để cân đo sự hành đạo của chúng ta trên trần gian, bởi vì sự xét xử thì dựa vào những hành đạo tốt xấu, còn cán cân để phân biệt trọng lượng của việc mà mình đã làm để được thưởng hay phạt tùy theo trọng lượng đó, cho nên không một ai bị thiệt thòi cả. Chiếc cầu Sirot bắt ngang qua địa ngục để đi đến thiên-đàng, mà tất cả mọi người đều phải bước ngang qua đó với tốc độ và trọng lượng mà người đi trên cầu đó dựa vào sự hành đạo của họ.
Vào ngày đó, có những người bước qua cầu nhanh như nháy mắt, người thì nhanh như sấm sét, người thì nhanh như gió thổi, người thì nhanh như ngựa đua, người thì chậm như lạc đà đi, người thì nhanh như người chạy, người thì giống như đi bộ bình thường, người thì đi một cách rất khó khăn, người thì khập khễnh rồi sẽ rớt xuống đáy cầu và đi thẳng vào địa ngục. Cái cầu thì nhỏ và bén như dao lam (để cạo râu), nên con người bước trên đó là do trọng lượng và sức nhanh của sự hành đạo, những ai bước qua khỏi cầu thì sẽ được vào Thiên-Đàng. (Cầu xin với Allah ban sự thành công cho chúng ta để bước qua khỏi cái cầu thử thách đầy gian nan đó, mà không ai cứu rỗi được ngoại trừ hành đạo chính trực đúng thực của chúng ta trên đời mà thôi, Amin).
Chúng ta phải hiểu biết rằng, những ai thực hành đúng theo những giáo lý và con đường chân chính của Allah do Nabi Muhammad (saw) truyền giảng trên thế gian này, thì họ mới thoát thân và bước qua thành công được trên cầu Sirotgol Mustaquim ở Ngày Sau. Ngược lại những ai không thi hành đi đúng theo con đường chân chính của Islam giảng dạy ở trên trần gian này thì Ngày Sau họ cũng không thoát khỏi sự thử thách và bước qua được cầu Sirotgol Mutaqim này.
Trong lúc chờ đợi để bước qua cầu Sirot là một thảm trạng ghê gớm, đã thế những thành phần khác nhau trong cuộc đời này sẽ được chứng minh thể hiện ngày đó, người tin tưởng (moamine) thì đứng qua một bên còn những kẻ ngụy thiện đạo đức giả và những kẻ bất tin thì đứng qua một bên, họ chen lấn và dành nhau mà đi thật hỗn loạn. Những người tin tưởng thì nhanh chóng hơn để bước qua cầu, còn những người khác thì tranh dành nhau để đi nhưng rồi không ai trong những người bất tin đi qua được cái cầu thử thách này cả.
ABU HARITH chuyển ngữ từ quyển sách TAWHID của tác giả Shierk Abdul - AZIZ ibn Muhammad Ala Abdul Latif, Do trung tâm "AWQOB DAWAH ISLAM" phát hành tại Riyad (Arabie-Saudi) vào năm 1423H.