Ngày hôm nay, là ngày để chúng ta tạ ơn và zikir tôn vinh Allah, ngày được phép ăn uống vui mừng khi hoàn tất sự nhịn chay, ngày mà Allah đã cấm (hay haram) không được nhịn chay, những ai nhịn chay vào ngày nầy thì họ đã bất tuân lệnh của Ngài.

Nhắc lại, khi Rasoul (saw) đến Medinah, ở đó người dân thường tổ chức hai ngày lễ để vui chơi, và Người nói với họ: "Allah đã thay thế hai ngày vui chơi không ích lợi đó thành hai ngày lễ trọng đại cao quí hơn đó là Aidul Fitroh và Aidul Adha. Từ đó Allah đã thay thế cho cộng đồng Muslim bằng hai ngày tụng niệm, tạ ơn, thương sót và tha thứ cho nhau."

Alhamdulillah, xin ca ngợi và tạ ơn Allah đã tạo mọi sự thích nghi cho nô lệ để hành đạo một cách dễ dàng, cũng nhờ đó mà nô lệ có thể hành đạo được trong mọi trường hợp hay hoàn cảnh. Sau đó Ngài lại tạo cho nô lệ ngày đại lễ sau khi hoàn tất một tháng nhịn chay vì Ngài. Không chỉ có thế, Ngài còn ban thêm ân huệ cho nô lệ để chuẩn bị hành trang lên đường hành hương, Ngài tạo sự dễ dàng để nô lệ gặt hái được thành quả trong mùa hadji (hành hương) như chúng ta thường biết. Ân sủng mà Ngài ban cho nô lệ không sao kể cho hết, tháng nhịn chay Ramadan vừa chấm dứt thì tiếp đến sẽ đến tháng hành hương (hadji) mà người có đủ điều kiện phải thi hành nơi mãnh đất thiêng liêng mà Ngài đã ấn định.

         Xin ca ngợi và tạ ơn Allah Ðấng Duy nhứt đáng được ca ngợi và tạ ơn, xin chấp nhận chỉ có Allah duy nhứt để tôn thờ, không bao giờ shirk (tôn thờ ai ngang đồng đẳng) với Ngài và ai chấp nhận điều nầy và thi hành theo sẽ tránh khỏi sự hoảng hốt sợ sệt kinh ngạc của ngày Ðại Kinh Hoàng sau nầy...  Và chúng tôi cũng xin chấp nhận Muhammad là nô lệ và là Thiên Sứ của Ngài. Allah là chủ nhân của địa vị cao cả nhứt và cũng là chủ nhân của giếng Al Kawthar (ở ngày Sau), cầu xin Allah ban sự bình an cho Nabi (saw) cùng bạn hữu, thân quyến của Người và  những người noi theo cho đến ngày Phục Sinh. 

Hỡi anh chị em thân mến!

Hãy kính sợ Allah mà tạ ơn Ngài thật nhiều, vì Ngài đã ban sự dễ dàng và hồng phúc cho chúng ta thi hành hoàn tất tháng nhịn chay Ramadan, hãy cầu xin ở Ngài chấp nhận những sự hành đạo của chúng ta như nhịn chay, thức đêm để soly, bố thí… và hãy xin Ngài tha thứ những điều sơ sót mà chúng ta không biết.

Hỡi anh chị em, hãy biết rằng, ngày hôm nay là ngày đại lễ Aid của tất cả người Muslim mà Allah đã ban thưởng cho chúng ta để vui vẻ ăn mừng nó sau khi hoàn tất nhiệm vụ thiêng liêng mà Ngài giao phó, qua những sự cực nhọc, nhịn ăn nhịn uống, nhịn cả tham vọng, từ lời ăn tiếng nói và cùng nhau chia xẻ cái ăn cái uống, sự vui buồn khổ cực với những anh chị em khác kém may mắn hơn chúng ta, nên đó là sự vui vẻ mà Allah ban thưởng ở trên trần gian nầy.

Ngược lại sự vui hưởng theo tham vọng ở trần gian nầy thì không được Allah hài lòng và cho phép như Ngài đã phán với ý nghĩa: "Hãy bảo họ: ' Vậy hãy để cho họ vui hưởng với Thiên Ân của Allah và với sự Khoan Dung của Ngài như thế ' Ðiều đó tốt hơn tài sản mà họ tích lũy.." Suroh Yunus 10: 58.

         Ngày hôm nay, là ngày để chúng ta tạ ơn và zikir tôn vinh Allah, ngày được phép ăn uống vui mừng khi hoàn tất sự nhịn chay, ngày mà Allah đã cấm (hay haram) không được nhịn chay, những ai nhịn chay vào ngày nầy thì họ đã bất tuân lệnh của Ngài. Nhắc lại, khi Rasoul (saw) đến Medinah, ở đó người dân thường tổ chức hai ngày lễ để vui chơi, và Người nói với họ: "Allah đã thay thế hai ngày vui chơi không ích lợi đó thành hai ngày lễ trọng đại cao quí hơn đó là Aidul Fitroh và Aidul Adha. Từ đó Allah đã thay thế cho cộng đồng Muslim bằng hai ngày tụng niệm, tạ ơn, thương sót và tha thứ cho nhau."

Thật vậy, Allah đã ban cho những người tin tưởng (moamin) hai ngày Aid lớn trong năm là Aid-ul Fitr và Aid Ahda, nhưng mỗi tuần cũng có một ngày Aid nhõ đó là ngày Jum’at (thứ sáu) để họp mặt và bàn thảo về những sự hành đạo cao cả trong Islam đưa ra.

Ngày Aid được lặp đi lặp lại mỗi tuần đó là ngày Thứ Sáu (Jum'ah), là ngày Aid hằng tuần của người Muslim sau khi đã thi hành xong những buổi sola bắt buộc năm lần trong một ngày một đêm và trong suốt tuần lễ mà Allah đã ra lệnh cho người Muslim phải thi hành nó. Ngày thứ Sáu là ngày lễ trọng đại trong tuần mà Allah ra lệnh phải tụ họp nhau lại để soly tập thể và bắt đầu bằng hai bài khuđbah giảng thuyết trước rồi soly sau, trong đó bao gồm những lời ca tụng, tôn vinh Allah và nhắc đi nhắc lại lời tuyên thệ chấp nhận chỉ tôn thờ Allah duy nhứt và thừa nhận thiên sứ Muhammad là nô lệ và thiên sứ của Ngài.

Trong ngày đó người Muslim được học hỏi từ những bài giảng thuyết liên quan đến đời sống và sự hành đạo chân chánh để người Muslim luôn thức tĩnh và nhớ về nguồn mà tránh những việc xấu và thi đua nhau làm việc thiện. Và ngày thứ sáu cũng là ngày trọng đại nhứt vì ngày thứ sáu là ngày mà Allah hoàn tất cuộc tạo thiên lập địa, ngày mà Allah đã tạo ra Nabi Adam (A), ngày mà Allah cho Nabi Adam vào thiên đàng và cũng ngày thứ Sáu là ngày mà Nabi Adam ra khỏi thiên đàng để giáng trần, ngày tận thế cũng sẽ xảy ra vào ngày thứ sáu và cũng là ngày mà thế gian nầy sẽ tiêu tan không còn hiện hữu nữa...

Ngày thứ Sáu cũng là ngày đặc biệt mà Allah dành cho cộng đồng chúng ta, trong ngày đó có rất nhiều điều tốt lành và giờ giấc thiêng liêng mà chúng ta phải cầu xin ở Ngài để được chấp nhận. Ngày mà người Muslim đã thi hành hoàn tất những buổi sola bắt buộc hằng ngày, vì đó là nền tảng căn bản thứ nhì, và cũng là nền tảng cao quí nhứt sau hai câu Shahadah, và là điều đầu tiên mà Allah sẽ hỏi sau nầy.

Aid El Fitr đến sau khi hoàn tất nhịn chay tháng Ramadan, tháng mà Allah đã tạo thành nền tảng căn bản thứ Tư trong Islam. Những người Muslim nhịn chay một cách thành tâm và hoàn hảo sẽ được Allah tha thứ những tội lỗi đã qua, và cho thoát khỏi lửa địa ngục. Sau đó, Allah ra lệnh phải tụ họp nhau để soly Aid, để cùng nhau tụng niệm, tạ ơn đến Allah đã hướng dẫn và ban ân sủng cho chúng ta. Ðó là ngày mà người Muslim đi nhận phần thuởng cao quí do Allah ban cho, là vì họ đã hoàn tất nghĩa vụ nhịn chay, và khi họ trở về nhà từ masjid họ về với sự nhẹ nhàng, thanh tĩnh trong tâm vì đã được Allah tha thứ và hài lòng.

Hỡi anh chị em thân mến, bằng chứng mà Allah đã ra lệnh về soly Aid được kinh Qur’an, Sunnah và tập thể người Muslim xác nhận qua lời phán của Allah như sau : "Chắc chắn sẽ thành đạt ai là người rửa sạch (tội) * và tưởng nhớ Ðại Danh của Rabb (Ðấng Chủ Tể) của y, và hành lễ (sola).." Suroh Al A'la 87: 14-15.

Một số ulama giải thích từ Tazakka ở đây có nghĩa là: “xuất zakat fitroh để làm sạch tội lỗi và từ Solla có nghĩa là: hành lễ Aid.

Ngày xưa, Rasoul (saw) ra lệnh cho mọi người phải đi sola dù phụ nữ như bà Ummul Atiyah nói: - Chúng tôi được kêu gọi đi dự lễ Aid dù con gái hay đàn bà có kinh nguyệt, những phụ nữ có kinh nguyệt họ ngồi đằng sau, và chúng tôi cùng nhau tụng niệm, tôn vinh Allah và cầu xin Ngài tha thứ và chấp nhận cũng như ban hồng phúc ân lộc cho tất cả.

Sự hành lễ Aid là một sự tiêu biểu cho Islam và tôn giáo, là một điều thật cao cả mà không thể thiếu hay bỏ qua được. Nhiều ulama giải thích, nếu những ai có điều kiện mà không thi hành thì sẽ bị trừng phạt. Theo Sunnah của Rasoul (saw) nên tổ chức soly Aid ở bãi đất trống nếu thời tiết cho phép.

Ngày Aid thứ ba trong Islam là ngày đại lễ Aid El Adha, ngày Aid trọng đại và cao quí nhứt được Allah ra lệnh sau khi hoàn tất nghĩa vụ thiêng liêng của nền tảng căn bản thứ năm của Islam. Ngày Aid này có nhiều sự hành đạo phải thi hành để tỏ lòng thuần phục nơi Allah như Qurb’an dấng hiến tế lễ con vật và cũng là ngày để ăn mừng tạ ơn Allah đã ban cho sự hoàn tất nhiệm vụ cao cả bắt buộc cho những ai có điều kiện đi làm hadj.

Trong Islam chỉ có ba ngày lễ Aid (đại lễ) như đã nói trên, ngoài ra không có lễ tôn giáo nào cả, không có ngày Maulud Nabi, ngày sinh nhật, ngày giổ 40 ngày, ngày Quốc khánh, ngày lễ kỷ niệm chiến thắng hay những ngày mà con người tự đặt ra rồi cho đó là quan trọng… Thật ra, nói về những biến cố lịch sử trọng đại đã xảy ra trong sự nghiệp dựng đạo pháp của Nabi và Ashabah (bạn hữu) của Người thì rất nhiều, nhưng vào thời của Người và những vị Ashabah chưa bao giờ ai làm lễ kỉ niệm những ngày đó???

Anh chị em thân mến! Theo Sunnah của Ngày Aid chúng ta phải tắm rửa, ăn mặc sạch sẽ rồi cùng nhau đến một bãi đất trống để soly và tụng niệm tôn vinh Allah, nhưng không phải vì thế mà chúng ta chỉ nhìn vào lối sống bề ngoài của bản thân chúng ta. Hãy nhớ lại, mới ngày nào đó cha mẹ bạn bè thân quyến của chúng ta cùng ngồi chung ở chỗ nầy để cùng nhau soly, nhưng hôm nay họ đã trở thành người thiên cổ không còn với chúng ta nữa, nên bộ y phục bên ngoài không giá trị bằng y phục nội tâm, vì nó sẽ tiêu tan theo mây khói, ngược lại y phục nội tâm mới vĩnh viễn như Allah đã phán:

"Hỡi con cháu của Adam, Ta (Allah) đã ban cho các ngươi y phục để che kín phần xấu hổ của các ngươi và dùng để trang phục, tuy nhiên y phục tốt nhứt là việc sợ Allah (Taqwa)..." Suroh Al Araf 7: 26.

Một số hiền nhân xưa kia, nhìn những người ăn mặc sang trọng khi đi soly Aid về, họ nói: - Có phải đó chỉ là những mãnh vải che thân, và rồi ngày mai xác thịt đó sẽ bị những con sâu bọ ăn hết.

Và khi nhìn những người vui cười bước từ masjid về, họ nói: - Nếu rằng sự nhịn chay của họ được Allah chấp nhận, họ có tạ ơn một cách xứng đáng với Ðấng đã ban thưởng không? Và nếu sự nhịn chay của họ không được chấp nhận thì họ có biết sự thua thiệt đó như thế nào không? Hãy cảnh giác mà ngẫm nghỉ nhiều về ngày trọng đại đó mà Allah đã ra lệnh như thế nào, và sau khi tháng Ramadan chấm dứt phải làm những gì kế tiếp, hãy luôn chuẩn bị cho hành trang lâu dài hơn là cuộc sống tạm bở ở trần gian nầy, như Allah đã phán:

"Và khi tình trạng đau đớn của cái chết thực sự xảy ra (sẽ có lời bảo hắn) : ' Ðấy là cái mà nhà ngươi cố tránh * Và Tiếng Còi sẽ được hụ lên: Ðấy là Ngày của Lời Ðe Dọa (Trừng phạt) * Và mỗi người (linh hồn) sẽ bước đến ( trình diện). Ði theo y là một (vị Thiên Thần) dẫn đường và một vị (Thiên Thần) làm chứng * (Sẽ có lời bảo y): Nhà ngươi đã lơ là về việc nầy. Bây giờ Ta cởi bỏ tấm màn của ngươi và cặp mắt của ngươi Ngày nay sáng tỏ..." Suroh Qaf 50: 19-22.

Và cũng đừng quên nghĩ rằng ngày hội họp nầy, hay hôm nay chỉ là một sự hội họp nhỏ đối với ngày Ðại Hội Họp cuối cùng của nhân loại ở tại vùng đất mới gọi là Al Mahshar như Allah đã phán:

"Quả thật, trong sự việc đó có một Dấu Hiệu cho ai sợ sự trừng phạt của Ngày Sau, đó là Ngày mà nhân loại sẽ được tập trung trở lại, đó là một Ngày Công Khai (làm chứng) * Và Ta chỉ đợi Ngày đó đến một thời hạn nhất định * Khi Ngày đó đến, không một linh hồn (người) nào được phép lên tiếng trừ phi có phép của Ngài (Allah). Tiếp đó trong bọn họ có kẻ bị họa và có người được phúc * Bởi thế, đối với những ai bị họa thì họ sẽ ở trong Lửa, trong đó sẽ than vắn thở dài và sẽ khóc tức tưởi * Họ sẽ ở trong đó lâu bằng thời gian mà trời và đất còn tồn tại trừ phi điều nào Rabb của Ngươi (Nabi) muốn khác đi bởi vì quả thật Rabb của Ngươi làm bất cứ điều gì Ngài muốn * Còn đối với những ai được phúc thì sẽ ở trong Thiên Ðàng họ sẽ ở trong đó lâu bằng thời gian của bầu trời và trái đất còn tồn tại trừ phi điều nào Rabb của Ngươi muốn (khác đi), một quà tặng vĩnh cửu." Suroh Hud 103-108.

Hãy nhìn những người đang sống xung quanh chúng ta, họ như thế nào, chỉ biết noi theo vật chất, tham vọng, và chạy đua theo những gì trước mắt và những gì mà họ cho là tốt lành để hưởng thụ, rồi sao đó sẽ như thế nào? Chúng có tồn tại mãi mãi hay không! Quả thật Allah đã phán: "Bởi vậy, nếu họ tin những điều giống như những điều đã được ban cho các ngươi (hỡi người Muslim), thì chắc chắn họ đi đúng đường. Ngược lại, nếu họ quay lưng làm ngơ, thì chính họ mới là những kẻ chia rẽ tôn giáo. Và một mình Allah đủ (giúp) Ngươi (hỡi Muhamad) đương đầu với họ, bởi vì Ngài là Ðấng Hằng Nghe và Hằng Biết hết mọi việc." Suroh Al Baqarah 2:137.

Hỡi anh chị em thân mến! Hãy biết rằng, Islam hay người Muslim không phải chỉ là ở danh gọi. Người Muslim là người phải thi hành những bổn phận và nghĩa vụ bắt buộc, và tránh xa những điều Islam cấm. Islam có giáo lý, tôn chỉ và hướng đi của nó, nên hành đạo phải dựa vào Qur'an và Sunnah, vì đó là sự hành đạo vì Ðấng Tạo Hóa, đối xử tốt lành với các tạo vật của Allah cũng là sự hành đạo trong Islam. Người Muslim là người thi hành nghĩa vụ thiêng liêng mà Allah giao phó, và tránh tất cả những gì Allah và Thiên Sứ của Ngài cấm và khuyên không được làm, phải chấp nhận chỉ có Allah Duy Nhứt để tôn thờ, Muhammad là sứ giả cuối cùng của Ngài, hành lễ năm lần trong ngày đêm, xuất zakat, nhịn chay tháng Ramadan, hành hương (hadji) nếu có đủ điều kiện và khuyên nhủ nhau làm việc thiện và tránh việc ác.

Người Muslim là người có trách nhiệm đem lại sự bảo đảm an bình cho người anh em Muslim khác qua lời ăn tiếng nói và hành động của họ, bảo đảm về vật chất cũng như danh dự và máu mủ của người khác, không được giết hại lẫn nhau vì sinh mạng con người là một sự cao quí mà Allah giao phó để gìn giữ nó, ngoại trừ trường hợp được Islam cho phép... Và tuyệt đối không được làm phiền, quấy rầy hay gây rắc rối cho người anh em Muslim khác dù bằng hình thức nào vì đó là sự cấm trong Islam, như Allah đã phán: "Còn những ai quấy rầy những người tin tưởng nam và nữ một cách không thích đáng thì sẽ mang vào mình một tội vu cáo và một tội lỗi rõ ràng." S. 33:58.

Ngoài ra, Islam cũng cấm chúng ta không được ăn hối lộ, đút lót, đầu cơ tích trữ, cho vay ăn lời, phải đối xử tử tế dù với thú vật, không được coi thường khinh khi người nầy trọng người kia, phải công bằng bác ái dù với bất cứ ai, vì Islam cấm sự kỳ thị chủng tộc và phân biệt giai cấp.

Hỡi anh chị em thân mến! Hãy biết rằng điều quan trọng nhứt phải nắm lấy là Thiên kinh Qur'an và sunnah của Rasoul (saw), bởi vì tất cả những gì thêm vào trong Islam là Bid'ah (mới mẻ) không có gốc nguồn, đó chỉ là những điều đưa con người vào sự lầm than thất bại ở trên đời nầy cũng như Ngày Sau... Vì Allah không chấp nhận những hành đạo nào thêm vào (Bid’ah) mà không có trong nguồn gốc của Islam, nên vì đó mà cảnh giác và xét lại sự hành đạo bắt chước của chúng ta. Allah chỉ chấp nhận sự hành đạo nào dựa theo Thiên Kinh Qur'an, Sunnah và những gì bạn hữu của Người đã làm theo mà thôi.

Ôi Allah xin Ngài hãy tha thứ cho chúng tôi, cũng như cha mẹ chúng tôi, và cho những anh chị em đã theo đạo trước chúng tôi, và đừng tạo sự ganh tỵ trong lòng chúng tôi, Ngài là Ðấng Hằng Tha Thứ xin tha thứ cho chúng tôi.

Ôi Allah xin Ngài chấp nhận sự nguyện cầu, sự hành lễ, sự nhịn chay và sự hành đạo chân thật của chúng tôi, Ngài là Ðấng Chủ Tể của Vũ trụ.

Ôi Allah xin Ngài ban cho chúng tôi sự hiểu biết đúng thật, hữu ích, và đừng chấp nhận những lời thỉnh cầu vô ý thức của chúng tôi, xin Allah cho chúng tôi đôi mắt biết trào lệ vị sợ sệt Ngài, và ban cho chúng tôi cái tâm thanh tịnh không biết ganh tỵ, mà luôn sợ hình phạt của Ngài giáng xuống, và tránh xa cho chúng tôi có cái tâm tham lam khôn cùng, amine.

 

 

 

 

 

Bài diễn văn “Khudbah” của Mohamad Hosen nhân dịp ngày lễ Aid El Fitr năm 2005 tại Goussainville (France).