Chanlyislam xin gửi đến quí độc giả những địa chỉ “Masjid và Surao” tại Việt Nam. Nếu những người “tha phương” có dịp về thăm quê hương thì xin “ghé thăm quê ngoại” để viếng thăm Masjid và tìm hiểu về đời sống của những anh chị em đồng đạo tại quê nhà…
Trong xã hội cộng đồng của người Chăm Muslim ở Việtnam, thông thường thì mỗi làng xã có một hoặc hai Masjid (Thánh đường), và có nhiều surao (tiểu thánh đường). Mỗi masjid do dân bầu ra một người làm Chủ trì được gọi là "Hakim" và được ban đại diện tôn giáo Islam xác nhận. Dưới ông Hakim có một người phụ tá (Na-ib). Song song đó cũng có những vị tuôn (thầy cô) phụ trách về giáo lý, giảng dạy kinh Qur’an và những vị tuôn này cũng là cố vấn cho ông Hakim.
Surao là nơi hành lễ hàng ngày cho những người dân trong tổ hay xóm làng và dưới quyền kiểm soát của vị Hakim và có một người quản lý Surao gọi là Ahly, và những Surao cũng có thầy cô dạy giáo lý và Qur’an.
Masjid và surao là nơi tổ chức hành lễ năm lần trong ngày đêm, nhưng đến ngày thứ Sáu (Jum’at), họăc hai ngày đại lễ Idul Fitro và Idul Adha hoặc có những lễ lộc lớn của tôn giáo thì tất cả những người Muslim trong làng đều tụ họp tại masjid lớn để hành lễ. Những vị tuôn hay Imam đọc khutbah ngày Jum’at hay ngày Id thì thường do vị Hakim đề cử, có khi được đề cử theo từng tổ hay đầu làng hoặc cuối làng... Và hầu như không có một chức sắc nào hay thầy cô dạy học nào được lĩnh lương nhất định mà đa số là do sự tự nguyện lòng hảo tâm của cộng đồng.
Sau đây là danh sách những masjid và surao tại Việt Nam:
Thủ đô Hà Nội, hiện chỉ có một masjid duy nhất.
1)- Masjid Jamia Al Noor (1890) - 12 Hàng Lược, Quận Hoàn Kiếm, Hà nội.
Email : hanoimosque@yahoo.com
Danh sách Masjid và Surao ở Thành phố Hồ Chí Minh:
2)- Masjid Jamia Al Muslim - (1935) - 66 Đường Đông Du, Quận 1, T/P Hồ chí Minh.
Hai Imam : Hj Ysa và Amin.
3)- Masjid Al Rahman (1885) - 45 Nam kỳ Khởi Nghĩa, Quận 1, T/P Hồ chí Minh.
4)- Masjid Jamial Al Islamiyah (1950) - 459B Đại lộ Trần Hưng Đạo, Quận 1. T/P Hồ chí Minh.
5)- Surao Noor Al Islam (1970) - 39 Trần Quang Diệu, Quận 3, T/P Hồ chí Minh.
6)- Masjid Niamat Al Islamiyah - 360 Cách mạng tháng Tám, Quận 3. T/P Hồ chí Minh.
7)- Surao Khairiyah (1972) - 26/13 Tôn Thất Thuyết, Quận 3. T/P Hồ chí Minh.
8)- Masjid Jamia Al Masjid (1932) - 641 Nguyễn Trãi, Quận 5. T/P HCM
9)- Masjid Jamia Alsa’adah (1969) - 45/67 Bình Tiên, Quận 6. T/P Hồ chí Minh.
10)- Masjid Jamia Al Anwar (1969) - 157B/09 Dương Bá Trạc, Quận 8.
11)- Surao Mubarak (1963) - 85/16 Phạm Thế Hiển, Quận 8. T/P Hồ chí Minh.
12)- Masjid Haiyat Al Islam (1963) - 317/75 Cách Mạng Tháng Tám, (Hòa Hưng) Quận 10. T/P Hồ chí Minh.
13)- Masjid Jamiyah Islamic (1969) - 52 Nguyễn Văn Trỗi, Phú Nhuận. T/P Hồ chí Minh.
14)- Surao Noor Al Ahsan - 111/24 Huỳnh Văn Bánh, Phú Nhuận. T/P Hồ chí Minh.
15)- Surao Noor Al Islam - 4th (lầu 4) Phan Văn Hán, Bình Thạnh, T/P Hồ chí Minh.
16)- Masjid Jamia Al Muwahidin - Quận 9. T/P Hồ chí Minh.
Tỉnh An Giang cách thành phố Hồ chí Minh khoảng
17)- Masjid Jamia Al Mukminin - Làng Vĩnh Hanh - An Giang
18)- Surao Al Muslimin - Thị xã Long Xuyên - An Giang.
19)- Masjid Jamia Al Azhar - Làng Phú Hiệp (Châu Giang) Huyện Phú Tân, An Giang.
20)- Surao Al Azhar - Làng Phú Hiệp (Châu Giang) Huyện Phú Tân, An Giang.
21)- Masjid Al Mubarak – Làng Phú Hiệp (Châu Giang) Huyện Phú Tân, An Giang.
22)- Surao Al Mubarak – Làng Phú Hiệp (Châu Giang) Huyện Phú Tân.
23)- Masjid Nekmah (1930) - Làng Châu Phong (Phũm Soài), Tân Châu.
24)- Surao Số Một - Châu Phong, Tân Châu.
25)- Surao Maskinar Rahman - Ấp Phũm Xoài - Châu phong, Tân Châu.
26)- Surao Dares Salam - Châu Phong, Tân Châu.
27)- Surao Shariful Islamiah - Châu Phong, Tân Châu.
28)- Masjid Muhamadiah .- Ấp Phũm Xoài - Châu Phong, Tân Châu.
29)- Surao Noor Al Islam - Ấp Phũm Xoài - Châu Phong, Tân Châu.
30)- Surao Haiyat Al Islam - Châu Phong, Tân Châu.
31)- Surao Zumadul Islam - Ấp Phũm Xoài - Châu Phong, Tân Châu.
32)- Surao Al Wusta - Ấp Phũm Xoài - Châu Phong. Tân Châu.
33)- Masjid Al Ehsan - Đa Phước, xã An Phú.
34)- Surao Sunnah - Đa Phước, xã An Phú.
35)- Masjid Al Rahmah - Ấp La Mã - Vĩnh Trường, xã An Phú (Pulau Ba).
36)- Masjid Al Muslimin - Quốc Thái, An Phú (Koh Kagia).
37)- Masjid Al Khairiyah - Ấp 3 - Nhơn Hội, An Phú (Koh Goi).
38)- Surau: Noor Din - Nhơn Hội, An Phú, (Koh Goi).
39)- Masjid Al Mukar Ramah - Khánh Bình, An Phú (Sabau).
40)- Masjid Al Aman - Ấp Khánh An - Khánh Hòa, Châu Phú (Koh Tbong).
41)- Surao Số 1 - Khánh Hoà, Châu-Phú (Koh Tbong).
42)- Surao Số 5 - Khánh Hòa, Châu-Phú (Koh Tbong).
Tiền giang (Mỹ Tho, 70km về phía Tây Nam Thành phố Hồ Chí Minh):
43)- Masjid Al Muslimin - ngụ tại thành phố Mỹ Tho.
Trà Vinh ( 137 km, về phía Tây Nam thành phố Hồ Chí Minh):
44)- Masjid Al Muslimin - 133 Trần hưng Đạo, Thị xã Trà Vinh.
Long An (Tân An) (
45)- Masjid Al Muslimin (1948) - Làng Tân Bửu, Bến Lức – Long An.
Tây Ninh (
46)- Masjid Al Muslimin (1957) tại thị xã Tây Ninh.
47)- Masjid Noor Al Islam - Tân Hưng (Bầu Bắc).
48)- Surao Al Hidayah - Tân Hưng ( Bầu Bắc).
49)- Surao Al Huđa - Tân Phú. (Bao Che E).
50)- Masjid Niamah - Suối Dây, Tân Châu (Cách Tây Ninh 36km).
51)- Surao Al Muslimin - Thanh Bình, Tân Biên.
Bình Phước (
52)- Masjid Haiyat Al Islam - Phú Riềng, Phước Long.
Bình Dương (Làng Minh Hòa, 120 km về phía Đông Bắc thành phố Hồ Chí Minh):
53)- Masjid Al Muttaqin - Minh Hòa, Dầu Tiếng (Long Hồ) – Bình Dương.
Đồng Nai (Làng Bình Sơn, cách thành phố Hồ chí Minh 60km):
54)- Masjid Al Islah - Bình Sơn - Long Thành – Vũng Tàu - Đồng Nai.
Long Khánh (
55)- Masjid Noor Al Ehsan – Xã Xuân Hưng, Long Khánh.
56)- Surao Noor Al Yakin, Xã Xuân Hưng, Long Khánh (
Lot A).
57)- Surao Noor Al Hidayah – Xã Xuân Hưng, Long Khánh (
Lot H).
Ninh Thuận (
Phan Rang,
58)- Masjid Al Muslimin 101 - Phước
Nam, Ninh Phước (Văn Lâm).
59)- Masjid Al Mubarak 102 - Xuân Hải, Ninh Hải (Phước Nhơn).
60)- Masjid An Noor 103 - Xuân Hải, Ninh Hải (An Nhơn).
61)- Masjid Niamah 104 - Phước
Nam, Ninh Phước (Nho Lâm).
Tổng cộng tất cả là 36 masjid và 25 surao.
Trong số những Masjid kể trên có một số Masjid mới được tu bổ hoặc xây cất lại, thật khang trang và rộng lớn để đủ cung ứng cho tín đồ đến hành lễ và các em đến học kinh Qur’an. Điển hình như:
* Masjid “Jamial Al Islamiyah” 459B Đại lộ Trần Hưng Đạo, T/P Hồ chí Minh.
* Masjid Al Muslimin - Quốc Thái, An Phú (Koh Kagia).
* Masjid “Noor Al Ehsan” Long Khánh, nằm trên quốc lộ số 1.
* Masjid “Al Islah” Bình Sơn – Long Thành – Vũng Tàu - Tỉnh Đồng Nai.
* Masjid “Jamia Al Anwar” quận 8, T/p Hồ Chí Minh.
* Masjjid “Al Muttaqin” ở Long Hồ - Dầu Tiếng – Bình Dương.
* Masjid Al Rahman (1885) - 45 Nam kỳ Khởi Nghĩa, Quận 1, T/P Hồ chí Minh.
* Masjid Jamia Al Azhar - Làng Phú Hiệp (Châu Giang) Huyện Phú Tân, An Giang.
* Masjid Al Khairiyah - Ấp 3 - Nhơn Hội, An Phú (Koh Goi).
* Surao Al Huđa - Tân Phú. (Bao Che E).
* Surao Al Nouridin - Nhơn Hội - An phú - An Giang.
* Surao Fatimah - Ấp Phũm Soài - Châu Phong - An Giang
Trên đây là tư liệu của Ban Đại Diện tôn giáo Islam tại thành phố Hồ chí Minh đưa ra vào năm 1999.
Chanlyislam.net
(Xem hình ảnh những Masjid ở mục "Thư viện Hình ảnh")