“Hỡi những người có đức tin! Ngài đã sắc lệnh qui định bắt buộc việc nhịn chay đối với các ngươi tương tự như Ngài đã sắc lệnh qui định bắt buộc đối với những người trước các ngươi, mong rằng các ngươi thành những người ngay chính biết kính sợ” (Chương 2 Albaqarah: câu 183).
Hàng năm cứ vào tháng chín niên lịch Islam, toàn thể người muslim phải thi hành bổn phận nhịn chay nguyên tháng được gọi là nhịn chay Ramadan theo lệnh truyền của Allah: “Hỡi những người có đức tin, việc nhịn chay đã được sắc lệnh cho các ngươi giống như nó đã được sắc lệnh cho các thế hệ trước các ngươi, mong rằng các ngươi trở thành những người ngoan đạo.” (Chương 2 Albaqarah: Câu 183).
Nhịn chay Ramadan không chỉ là một giáo điều bắt buộc mà nó còn là một trong năm trụ cột của Islam. Thiên sứ Muhammad (saw) đã di huấn: “Tôn giáo Islam được dựng trên năm trụ cột cơ bản: lời tuyên thệ chứng nhận không có Đấng thờ phượng nào khác ngoài Allah và Mohammad là vị thiên sứ của Ngài, dâng lễ Salah, bố thí Zakat, nhịn chay Ramadan và hành hương đến ngôi đền thiêng liêng Ka’bah” (Muslim).
Ramadan, tháng thiêng liêng
“Tháng Ramadan là tháng mà trong đó kinh Qura’n được ban xuống làm Chỉ đạo cho nhân loại và mang một bằng chứng rõ rệt về sự Chỉ đạo và tiêu chuẩn (phân biệt Phúc và Tội)” (Chương 2 albaqarah: Câu 185).
Cũng trong tháng Ramadan này đây, Allah đã ban thắng lợi cho thiên sứ và các tín đồ của Người trong trận đại chiến Badr, Ngài đã gửi xuống một ngàn thiền thần giúp đánh bại kẻ thù ngoại đạo mang lại sự hùng mạnh và vẻ vang đầu tiên cho Islam.
Allah phán: ((Và (hãy nhớ) khi các ngươi cầu xin Đấng Chủ Tể của các ngươi cứu giúp thì Ngài đã đáp lời cầu xin của các ngươi: “Ta sẽ trợ giúp các ngươi với một ngàn thiên thần xếp thành hàng ngũ”)). (Alanfa’l: câu 9)
((Hãy nhớ này Mohammad, khi Đấng Chủ Tể của ngươi đã mặc khải cho các thiên thần: “Ta ở cùng với các ngươi, hãy cũng cố tấm lòng của những người tin tưởng; Ta sẽ gieo niềm tin kinh hãi vào lòng của những người không tin tưởng, bởi thế hãy đánh vào cổ và từng ngón tay của chúng”)) (Alanfa’l : Câu 12).
Ramadan, tháng ân phước và phúc lành
Thiên sứ Muhammad (saw) có di huấn rằng: “Ai nhịn chay Ramadan bằng cả niềm tin và lòng thành tâm thì sẽ được tha thứ những tội lội đã qua” (Al Bukhari).
Ramadan còn có những đêm dâng lễ cầu nguyện Tarawih, việc làm đầy ân phước mà Thiên sứ Muhammad (saw) đã dẫn bước và chỉ bảo: “Ai dâng lễ salah tarawih trong tháng Ramadan bằng cả đức tin và lòng thành tâm y sẽ được tha thứ những tội lỗi trước đây”. Những đêm dâng lễ tarawih sẽ là cơ hội để mỗi tín đồ ôn lại kinh Qur'an mầu nhiệm giúp họ ghi nhớ và thấm nhuần lời phán dạy của Allah. Đặc biệt trong những đêm cuối của Ramadan lại có một đêm được gọi là Đêm Định mệnh (Laylatul Qosdri), một đêm thiên ân mà Allah dành làm món quà cho những người ngoan đạo trung kiên của Ngài. “Ngươi biết gì về Đêm Định mệnh? Đêm Định mệnh tốt hơn một ngàn tháng bình thường; đêm đó các thiên thần cùng với Đại thiên thần Jibril sẽ xuống trần theo Phép của Đấng Chủ Tể của họ về mọi quyết định của Ngài; nó là sự bằng an kéo dài cho đến hừng đông” (Chương Al Qadr: câu 2 - 5).
Ngoài ra, tháng Ramadan còn là dịp để cho những tấm lòng hảo tâm ghi thêm công đức như Thiên sứ Muhammad đã di huấn khuyến khích: “Người nào hậu đãi đồ ăn uống xả chay cho người nhịn chay y sẽ được ghi nhận ân phước giống như ân phước của người nhịn chay, tuy nhiên điều đó chẳng làm hụt đi ân phước của người nhịn chay một thứ gì”(Annasa’i, Tirmizhi).
Ramadan, tháng tỏ lòng kính sợ và trung thực với Allah
Ramadan đến, mọi tín đồ Islam phải nhịn chay để thi hành bổn phận. Hình thức nhịn chay là mỗi ngày, mỗi tín đồ nam nữ khỏe mạnh phải nhịn ăn uống, nhịn “quan hệ vợ chồng” từ hừng đông cho tới khi mặt trời lặn khuất. Đây là việc làm thể hiện tính trung thực và lòng thành tâm của mỗi tín đồ, chỉ có Allah mới biết rõ ai là người thật lòng phụng mệnh và ai là người giả dối bất tuân, bởi lẽ ai đó vì không kính sợ Allah, y có thể gian dối giả vờ không ăn không uống trước mặt thiên hạ nhưng sau lưng y tha hồ ăn uống no nê thỏa thích.
Thêm vào đó, tháng Ramadan không phải chỉ có nhịn ăn nhịn uống hay nhịn “quan hệ vợ chồng” là đã tròn bổn phận mà mỗi tín đồ cần phải kìm hãm mọi hành vi xấu không lành mạnh của bản thân, Thiên sứ Muhammad (saw) có lời di huấn bảo: “Người nào không vứt bỏ những lời thô tục bẩn thỉu mà lại có hành vi đó thì quả thật, việc y bỏ thức ăn, thức uống của mình là điều không cần thiết đối với Allah” (Al Bukhari). Do đó, nếu ai quả thật thành tâm kính sợ Allah thì Ramadan sẽ là tháng để họ bày tỏ tấm lòng trung thực của mình trước Allah.
Ramadan, tháng rèn luyện đức tính kiên nhẫn
Kiên nhẫn chịu đựng với những khó khăn trong việc hành đạo cũng như trong cuộc sống là đức tính luôn được ca ngợi và đề cao ở mỗi tín đồ bởi nó là quyết định của thành công và sự thành công lớn nhất đó là được Allah yêu thương che chở, Allah phán bảo: ((Này hỡi những người có đức tin! Hãy cầu xin sự giúp đỡ (của Allah) bằng sự kiên nhẫn và lễ nguyện Salah. Quả thật, Allah luôn ở cùng với những người kiên nhẫn)) (Chương Al Baqarah: câu 153).
Kiên nhẫn sẽ là nghị lực vững chắc giúp tín đồ vượt qua mọi thử thách của cuộc sống đưa họ đến với sự thanh thản an lòng, Allah phán: ((Và chắc chắn Ta sẽ thử thách các ngươi với những điều sợ hãi, sự đói khát, sự thiệt hại tài sản và tính mạng cùng với hoa quả mùa màng, nhưng hãy báo tin vui cho những người kiên nhẫn: Những người khi gặp phải thiên tai thì nói: “Quả thật, chúng tôi thuộc về Allah và với Ngài chúng tôi sẽ quay về”)) (Chương Al Baqarah: câu 155).
Như vậy, mỗi tín đồ cần rèn luyện tính kiên nhẫn và chịu đựng và Ramadan chính là thời gian để họ thực hiện sự rèn luyện đó. Bởi lẽ, trong tháng Ramadan cứ mỗi ngày từ lúc hừng đông cho đến chiều tối, mọi tín đồ phải kiên trì chịu đói chịu khát, phải kìm hãm nhu cầu sinh lý của bản thân. Họ không ăn dù thức ăn ngon lành ngay trước mắt, họ nhịn khát dù trước mặt là cốc nước đầy mát lạnh, họ kìm hãm ham muốn ái ân dù đang cùng với bạn tình thân thiết, tất cả đều là sự tập luyện cho cơ thể biết chịu đựng thích nghi với những hoàn cảnh khó khăn túng thiếu giúp mỗi tìn đồ có được tính nhẫn nại và kiên trì vượt qua thử thách.
Ramadan, tháng trừ khử keo kiệt và khơi dậy yêu thương
Bản chất con người hay ích kỷ hẹp hòi, bảo họ phải chi ra một phần của cải cho người khác là điều không dễ trong khi Islam lại tán dương và ban phước cho những tấm lòng rộng lượng sẵn sàng hy sinh một phần lộc của mình cho người khó khăn túng thiếu.Tháng Ramadan là tháng đói khát, người giàu cũng như người nghèo đều phải nếm mùi đói mùi khát như nhau, trong cảnh nhịn đói nhịn khát như thế, người giàu lúc bấy giờ mới cảm nhận và thấu hiểu sâu sắc thế nào là sự khốn khổ cơ hàn của người nghèo, và khi đã cảm nhận và thấu hiểu thì người giàu chắc chắn sẽ dễ dàng thông cảm mà chia sẻ phúc lộc của mình cho người có cảnh nghèo nàn khốn khó.
Đây là ý nghĩa cao đẹp của Ramadan, nó giúp cho mỗi tín đồ vứt bỏ tính keo kiệt của bản thân, sẵn sàng mở rộng vòng tay trợ giúp những anh em đồng đạo khốn khó, nêu cao tinh thần tương thân tương ái “lá lành đùm lá rách”, khẳng định tình yêu đồng đạo “Người có đức tin là anh em của nhau” như Allah đã phán bảo.
Bởi lẽ trên, vào cuối Ramadan một qui định bắt buộc cho mỗi tín đồ rằng người có lộc phải bố thí một khoảng lương thực cho người anh em đồng đạo không có, được gọi zakat fitrah. Zakat fitrah sẽ mang lại sự ấm cúng cho ngày lễ xả chay với ý nghĩa mọi người đều có lộc.
Abu Zaytune Usman Ibrahim