TÍN NGƯỠNG CHỈ LÀ CHIÊU BÀI

Đục nước béo cò

Có thể sẽ là võ đoán nếu khẳng định ngay rằng, cái gọi là mùa xuân Arab, bắt đầu gần hai năm trước từ Tunisia và cho tới nay vẫn tiếp tục hoành hành với những xung đột đẫm máu ở không chỉ một quốc gia Hồi giáo là kết quả của một âm mưu rõ ràng từ phương Tây. Tuy nhiên, không ai có thể phủ nhận được rằng, phương Tây, dưới sự lãnh đạo của Mỹ, đang tận dụng mọi cơ hội có thể có để đẩy những mâu thuẫn nội tại ở các nước Hồi giáo đi theo hướng có lợi nhất cho những tham vọng chủ nhân ông của họ, bất chấp những hệ lụy tiêu cực có thể sẽ ngày một nguy hiểm hơn đối với cả thế giới. Ẩn đằng sau những phát ngôn hào nhoáng về tự do và dân chủ, thực ra vẫn là những toan tính vật chất…

Không ngẫu nhiên mà không ít những nhà quan sát lại muốn ôn lại những ký ức về các cuộc thập tự chinh từ thời Trung cổ khi đánh giá về những động cơ thật của phương Tây trong những hoạt động ráo riết hiện nay nhằm can thiệp vào công việc của các nước Arab, đặc biệt là ở những quốc gia không may đang dính nạn can qua, như Libya hay Syria…

Bình luận viên của tờ Resalat (Iran) ngày 22/8/2012 đã viết: “Thập tự chinh là một trong những giai đoạn quan trọng nhất của thời Trung cổ, đóng vai trò cực kỳ to lớn trong những biến đổi chính trị, kinh tế và xã hội. Hiện tượng này cùng những hệ lụy của nó có thể được nhìn nhận từ những góc độ rất khác nhau. Những cuộc thập tự chinh mà phương Tây tiến hành chống lại phương Đông trong giai đoạn cuối của thời Trung cổ mang trong mình dấu ấn của những sự kiện và điều kiện chính trị, tôn giáo và kinh tế đặc thù của thời đó…”.

Sử cũ còn mới

Rất cần nhớ lại rằng, thời Trung cổ là một giai đoạn kéo dài tới gần 10 thế kỷ trong lịch sử châu Âu, bắt đầu từ sự sụp đổ của đế quốc Tây La Mã thế kỷ V cho tới khoảng thế kỷ XIII, XIV hay XV tùy theo từng địa điểm cụ thể. Đây được coi là một thời kỳ ngàn năm tăm tối, trì trệ về trí tuệ. Trong những năm đầu của thời kỳ này còn có những bước tiến tương đối tích cực nhất định nhưng do ách thống trị của nhà thờ và sự quên lãng những kiến thức khoa học của thế giới Hy Lạp và La Mã cổ đại nên châu Âu đã bị chìm vào những tụt hậu trầm trọng.

Trong suốt giai đoạn Trung cổ đó gần như không ai đoái hoài tới việc nghiên cứu khoa học. Ở khắp châu Âu tràn ngập tình trạng mù chữ, đói nghèo và bệnh tật. Các nước châu Âu đã bị khốn đốn bởi triền miên dịch bệnh, bất ổn và hỗn loạn. Nhà thờ đã là cơ quan quyền lực duy nhất bao trùm lên mọi mặt chính trị, quân sự, xã hội và văn hóa của đời sống xã hội.

Theo bình luận viên của tờ Resalat, cũng trong giai đoạn đó ở các vùng đất ngự trị của Hồi giáo và các dân tộc Arab, đời sống trí tuệ đã có những bước phát triển mạnh mẽ. Người Hồi giáo đã đạt được những thành tựu căn bản trong mọi lĩnh vực khoa học và triết học. Mức độ phát triển cao về văn hóa và văn minh của các dân tộc Hồi giáo đã tạo điều kiện thuận lợi cho sự gia tăng ảnh hưởng của tri thức và thần học trong các dân tộc ở Đông Âu và vì thế, số lượng các tín đồ chuyển sang theo đạo Hồi đã không ngừng tăng. Và khi đó đã xảy ra một sự kiện rất quan trọng. Sau khi chiếm được khu vực Bắc Phi, người Hồi giáo đã có trong tay vựa lúa lớn nhất của châu Âu. Họ cũng chinh phục được những vùng quan trọng của Tây Ban Nha và nhiều nơi khác ở Đông Âu.

Chiến thắng trước Tây Ban Nha và các tín đồ Cơ đốc đã dẫn tới quá trình truyền bá kéo dài nhiều thế kỷ các giá trị văn hóa tôn giáo, kinh tế và thương mại của người Hồi giáo ở châu Âu và cũng làm nảy sinh những phản ứng cứng rắn từ phía các nhà lãnh đạo và phong kiến theo Thiên chúa giáo. Để xây dựng tiềm lực quân sự và tổ chức các đạo dân quân, họ đã dựa vào các lý tưởng và tín điều tôn giáo.

Thế là bắt đầu những cuộc thập tự chinh kéo dài tới hai trăm năm do các ông vua hám quyền lực và các lãnh chúa phong kiến tham lam khởi xướng. Mục tiêu của họ là lấy lại Tây Ban Nha và xứ Andalucia ở thời điểm đó đang nằm trong tay những người Hồi giáo. Tuy nhiên, họ đã đưa ra những khẩu hiệu tôn giáo thiêng liêng để tập hợp quần chúng. Lý do của việc này là vì đại đa số cư dân châu Âu là những tín đồ Cơ đốc và để biện minh cho chiến tranh thì phải cần tới những tô vẽ tín ngưỡng.

Để tập hợp được một đội quân khổng lồ chống lại những lực lượng Hồi giáo hùng mạnh, các ông vua, các lãnh chúa phong kiến và các thủ lĩnh Cơ đốc đã bắt tay nhau cùng tạo cho cuộc chiến với Hồi giáo một hình ảnh thánh chiến nào đó, trong khi nguyên do thực sự chỉ là cướp lại những vùng đất đã bị mất và nỗi lo sợ rằng nếu ảnh hưởng của Hồi giáo gia tăng giữa những tín đồ Cơ đốc thì sẽ dẫn tới việc sụp đổ của chính những nhà cầm quyền Thiên chúa giáo. Cảnh huống này đã dẫn tới việc các cuộc chiến tranh đó được gọi là thập tự chinh.

Các lãnh chúa phong kiến thông qua việc sở hữu đất đai đã thâu tóm được vô số những của cải cùng quyền lực, nhưng bề ngoài vẫn tỏ ra tuân phục các thủ lĩnh chính trị. Các nhà cầm quyền đã huy động được những lãnh chúa đầu sỏ vào cuộc chiến bằng cách mua chuộc và ban thưởng cho những vùng đất đai lớn hơn trước. Bằng cách này, họ đã có được nguồn kinh phí để tiến hành các hoạt động quân sự và của cải (cùng với nó là quyền lực) của các lãnh chúa cũng bị giảm đi. Chính vì thế nên các cuộc thập tự chinh nhìn bên ngoài có những tiền đề tôn giáo nhưng trong thực tế lại bị ràng buộc bởi các nguyên nhân quân sự, chính trị và kinh tế.

Những nỗ lực và sự tuyên truyền của các chức dịch trong nhà thờ, các nhà cầm quyền và các lãnh chúa phong kiến chủ trương tô vẽ các cuộc thập tự chinh như những cuộc chiến vì tín ngưỡng, đã mang lại kết quả như họ mong đợi. Những kẻ cuồng tín trong số các tín đồ Cơ đốc khi tham gia vào các cuộc thập tự chinh đã phải vượt qua những chặng đường dài tới Andalucia để đập tan những đạo quân Thổ vùng Trung Á, đánh đuổi những người Hồi giáo ra khỏi những vùng đất phía Tây và Jerusalem và bằng cách đó củng cố những cơ sở Thiên chúa giáo ở châu Âu. Những cuộc thập tự chinh đầu tiên diễn ra trong những năm 1095-1099.

Những chiến binh Cơ đốc tham gia vào các hoạt động quân sự đó đã bị chi phối bởi những động lực tôn giáo, vật chất và tài chính rất khác nhau. Nhà sử học Mỹ William Durant đã viết như sau về mục tiêu của những chiến binh Thập tự chinh: “Theo giáo điều phổ biến ở thời điểm đó, những người đầu quân ra chiến trường được giải thoát khỏi bất cứ sự trừng phạt nào vì những tội lỗi đã từng phạm phải. Những người nông dân được giải phóng khỏi nghĩa vụ thuế má, các con nợ không phải trả nợ, còn những tù nhân thì được giải phóng khỏi nhà lao. Giáo hoàng nới rộng khu vực quyền lực của mình và chuyển đổi các bản án tử hình thành phục vụ chung thân ở Palestine”.

Chính vì thế nên một bộ phận trong các đoàn quân thập tự chinh là những tù nhân, trong đó có cả những kẻ đã bị kết án tử hình, nhưng con nợ, những người ăn mày, những kẻ phiêu lưu và những kẻ muốn vươn lên những vị trí cao hơn trong xã hội và làm giàu nhiều hơn nữa. Cũng theo lời nhà sử học Durant: “Hàng nghìn những kẻ lang thang đã gia nhập lực lượng thánh chiến đông đảo này”.

Chính các nhà sử học ở phương Tây cũng đã công nhận rằng, các cuộc thập tự chinh đã mang theo mình những tai họa, những trận chém giết đẫm máu, dối gian và cướp bóc.

Tuy nhiên, có một điều quan trọng là, mặc dù những kẻ chủ mưu trong việc phát động các cuộc thập tự chinh đã rất khôn khéo thực hiện chính sách và tuyên truyền nhưng vẫn không thể nào đạt được các mục tiêu đã đặt ra. Sau hai trăm năm chém giết, cướp bóc và đổ máu, họ lại phải trở về nơi mà từ đó đã ra đi và các cuộc thập tự chinh kết thúc hóa ra chỉ là công dã tràng.

Cũng theo bình luận viên của tờ Resalat, hiện nay, mặc dù đã qua từ lâu cái thời thập tự chinh nhưng trên thế giới vẫn tiếp tục tồn trại những tham vọng đế quốc của phương Tây dưới sự lãnh đạo của Mỹ: “Các quốc gia phương Tây, thời trước từng khỏi xướng chiến tranh chống lại Hồi giáo với những mục tiêu tôn giáo giả mạo Cơ đốc hiện nay, như một sự tiếp nối thập tự chinh, đã bắt đầu cuộc chiến tranh mới chống lại các nước Hồi giáo để chiếm đoạt những thánh địa. Có vẻ như khát khao chiến tranh và đổ máu vẫn là bản năng gốc của các nhà lãnh đạo châu Âu và là một phần không thể tách rời của lịch sử phương Tây…”

Phạm Huy Dũng

trích từ báo online cand.com ngày 28/08/2012

(Công An nhân dân và An Ninh thế giới)