Để đảm bảo cho «Hôn nhân (Lễ Nikah)» được tốt đẹp đúng theo sunnah của Nabi (saw), trước tiên hai bên (nam và nữ) phải hiểu rõ vài điều quan trọng cần phải thông qua.
1)- Phải biết rõ ràng người nam và người nữ không phải là anh em ruột thịt và không có liên hệ trong tình huyết thống như Allah đã phán :
« Và chớ cưới phụ nữ nào mà người cha của các người đã cưới làm vợ ngoại trừ trường hợp đã lỡ xảy ra (trong quá khứ) bởi vì đó là một điều ô nhục và là một tập tục đáng ghê tởm. _ Cấm các người (lấy làm vợ các phụ nữ sau đây) : Mẹ, con gái, chị em ruột, cô, dì, cháu (gọi bằng bác hay chú hay ông), mẹ nuôi, chị em nuôi cùng bú một vú, mẹ vợ, con ghẻ dưới quyền giám hộ của các người và là con gái của người vợ mà các người đã ăn nằm ; nhưng nếu con ghẻ đó là con gái của người vợ mà các người chưa ăn nằm thì các người không có tội nếu lấy chúng ; con dâu (vợ của con ruột) ; cấm lấy hai chị em ruột cùng một lúc ngoại trừ trường hợp đã lỡ xảy ra (trong quá khứ). Quả thật, Allah Hằng Tha thứ, Rất Mực Khoan dung. » S. 4 : 22-23.
2)- Phải có sự đồng ý của người nam và người nữ (không được ép gả) và hai bên (nam và nữ) phải hiểu rằng đây không phải là sự dối trá và lợi dụng.
3)- Bắt buộc người cha của bên nữ phải chịu trách nhiệm đứng ra gã con gái của mình. Nếu cô ấy không có cha thì anh hay em trai thay thế, nếu không thì Bác, chú… Khi nào không có ai thân thuộc thì Imam (người hướng dẩn buổi lễ Nikah) đứng ra đại diện làm người giám hộ (Waly). Bởi vì, Rasul (saw) có nói rằng : « Lễ Nikah (đám cưới) mà không có lệnh của người giám hộ (bên nữ) thì lễ Nikah đó không có giá trị. » Hadith do Al Bukhary và Muslim ghi lại.
4)- Bắt buộc phải có hai nhân chứng đàn ông (lớn tuổi hơn cô dâu) trung thật và đạo hạnh. Hai nhân chứng này phải biết rõ về cô dâu từ quá khứ đến hiện tại, bởi vì hai nhân chứng là người đại diện cho Allah trong buổi lễ Nikah đó.
Ông Jabir (R) và ông Ibnu Abbas (R) thuật lại là Rasul (saw) có nói : « Lễ Nikah mà không có sự đồng ý của người giám hộ (cô dâu) và không có hai nhân chứng trung thật, thì lễ Nikah ấy không có giá trị. »
Trường hợp không có hai nhân chứng đàn ông, thì chúng ta có thể thay thế nhân chứng là đàn bà, nhưng phải bốn người đàn bà trung thực và đạo hạnh chớ không phải hai người, và bốn người này cũng phải biết rõ ràng thân phận của người con gái đó từ quá khứ đến hiện tại.
5)- Người nam phải trao tiền cưới (Mahar) tùy theo số lượng của người nữ đòi hỏi, nếu người nữ không cần thì người nam được miễn. Và tiền cưới này chỉ có một mình cô dâu được toàn quyền sử dụng, không ai được quyền đụng đến kể cả chú rể.
Trên đây là những điều kiện trước khi tiến hành lễ Nikah, vì hôn nhân trong Islam không phải là việc mua bán trong sự thương lượng giao kèo, và cũng không phải vì vật chất để trao đổi trong việc tình cảm vợ chồng. Cho nên, giáo lí Islam đưa ra là người con gái hay người đàn bà góa không thể tự động đi lấy chồng mà chưa có sự đồng ý của người giám hộ (Waly).
Lễ Nikah
Lễ Nikah của Islam rất đơn giản, chỉ cần hai giám hộ (nam và nữ), hai nhân chứng đàn ông bên nữ và Imam làm chủ buổi lễ, dĩ nhiên là có chú rể ngồi kế bên (vai chánh). Sau khi thông qua những điều bắt buộc ở trên thì Imam đại diện đọc bài giảng thuyết giảng (Khudbah), đại khái như sau :
« Alhamdulillah, xin chân thành tạ ơn đến Ngài (Allah), ở Ngài Duy nhứt mà chúng tôi cầu xin, và do sự rộng lượng của Ngài mà chúng tôi được tha thứ, xin Ngài tha thứ những hành động tội lỗi và lời nói vô ý thức của chúng tôi. Do sự hướng dẩn của Ngài mà chúng tôi không lầm lạc và thất bại. Nếu Ngài ghét ai thì người đó sẽ lầm thang và thất bại trên đời này cũng như Ngày Sau.
Chúng tôi xin chấp nhận rằng, chỉ có Ngài Duy nhứt để chúng tôi tôn thờ và không bao giờ phản lại Ngài. Chúng tôi cũng xin chấp nhận rằng Muhammad là nô lệ và là Sứ Giả của Ngài.
Xin tạ ơn Ngài đã tạo ra con người từ giọt máu, và từ đó sanh sôi nẩy nỡ nhân loại để làm gương và cai quản trái đất này.
Xin tạ ơn Ngài đã tạo ra sự hôn phối để đem lại cuộc sống an vui, hạnh phúc và nêu cao danh dự của con người.
Xin tạ ơn Ngài đã tạo ra đàn bà từ đàn ông, và rồi kết hôn với nhau để đùm bộc lẩn nhau trong cuộc sống.
Oh Allah ! Thượng đế của chúng tôi, Ngài là Đấng Ban Bố, Đấng Vị Tha, Đấng đã tạo ra cuộc sống thanh bình, ấm no và hạnh phúc.
Oh Allah ! Xin chứng nhận rằng Thiên sứ của Ngài đã mong muốn cho môn đồ kết hôn với nhau, vì sợ tuân theo những sự lôi cuốn xúi giục của shaytan. Xin chân thành cầu nguyện sự tốt lành cho Thiên sứ (saw), cùng những vị đồng tâm và những môn đồ đã nghe theo lời giảng dạy của Người (saw) cho đến Ngày Tận Thế. »
Trong Thiên kinh Qur’an, Allah có phán những đoạn như sau :
«Hỡi nhân loại ! Hãy sợ Rabb (Allah) của các ngươi, Đấng đã tạo các người từ một người duy nhất (Adam) và từ Người tạo ra người vợ (Hauwa) của Người và từ hai người (vợ chồng), (Allah) rải ra vô số đàn ông và đàn bà (trên khắp mặt đất). Và hãy sợ Allah, Đấng mà các người đòi hỏi (quyền hạn) lẫn nhau và hãy (kính trọng) những dạ con, bởi vì quả thật Allah Hằng theo dõi các người. » S. 4 : 1
«Hỡi những ai có niềm tin ! Hãy sợ Allah và nói năng thật thà. _ Ngài sẽ cải thiện việc làm của các người cho các người và tha tội cho các người ; và ai vâng lệnh Allah và Sứ giả của Ngài , thì chắc chắn sẽ thành đạt vẽ vang. » S. 33 : 70-71
« Hỡi những ai có niềm tin ! Hãy sợ Allah theo lẽ mà Ngài phải được khiếp sợ và chỉ chết trong tình trạng các người là những người Muslim (thần phục Allah). » S. 3 : 102
Thủ tục làm Nikah
- Người giám hộ đến bắt tay chú rể (vẩn giữ tư thế bắt tay) và nói : - Tôi xin gã con gái (hoặc chị, em hay cháu…) của tôi tên là…… cho …… với số tiền cưới (Mahar) là……, vậy anh có bằng lòng không ?
- Chú rể phải trả lời : - Vâng, tôi bằng lòng cưới cô…… với số tiền cưới là …….
Sau đó, nếu có sổ sách thì làm thủ tục (biên bản) và ký tên vào sổ trong sự chứng kiến của hai nhân chứng và vị Imam hướng dẩn buổi lễ là những người đại diện cho Allah, cũng như có sự ký tên của hai người giám hộ (hai bên).
Đến đây phần Nikah xem như đã xong, lúc này nếu Imam có thể nên chúc mừng và giáo huấn cho hai cháu hiểu biết thêm về vấn đề tình nghĩa vợ chồng trong tương lai. Tôi xin trích ý nghĩa và nội dung một trong những bài thường nghe sau đây :
« Bismilloh hir rohman nir rohhim,
Assalamu alaikum…
Hai bạn thân mến !
Alhamdulillah, hôm nay là ngày long trọng và vĩ đại nhất trong cuộc đời của hai bạn, với sự chứng kiến đông đảo của hai họ, bà con thân quyến và bạn bè xa gần. Đó là một danh dự lớn lao cho hai bạn và hai gia đình cũng như bà con họ hàng của hai bạn, để chứng kiến sự hôn phối theo giáo lý Islam mà Thiên sứ (saw) của chúng ta đã trãi qua và mong chúng ta noi theo.
Alhamdulillah, hôm nay hai bạn không phụ lòng của Người (saw) và kể từ giờ phút này hai bạn đã bước qua giai đoạn cuộc sống mới, vì Thiên sứ Muhammad (saw) có nói : « …Hôn nhân là đi được nửa đoạn đường của tôn giáo… ». Kể từ hôm nay hai bạn đã trở thành một người chồng và một người vợ, và nay mai sẽ trở thành một người cha và một người mẹ, Insha-Allah. Phân nửa đoạn đường còn lại là sự đùm bộc, tương thân tương trợ, yêu thương, và chia sẽ những chuyện vui buồn lẩn nhau, mặc dù hai bạn là hai nhưng thật ra chỉ có một mà thôi.
Hai bạn thân mến !
Tương lai, cuộc sống lứa đôi sẽ thay đổi bao nhiêu điều ở hai bạn, nhờ sự chung đụng xác thịt được xác nhận « Halal » (cho phép) hôm nay, hai bạn sẽ bớt đi những tội lỗi của sự lôi cuốn dục vọng của Shaytan gây ra, ngược lại hai bạn sẽ gặt hái được nhiều phước lộc của Allah ban cho. Hãy vì Allah mà sống, đùm bộc và bảo vệ cho nhau, hãy thương yêu giúp đỡ lẩn nhau và hãy khuyên bảo nhau làm những điều tốt lành và đạo đức. Cũng vì Allah mà cố gắng làm tròn trách nhiệm và bổn phận của một người chồng và một người vợ, vì mai đây hai bạn sẽ còn gánh thêm bao trách nhiệm để nuôi nấng và dạy dổ con cháu.
Hôm nay dưới sự hướng dẩn của Imam (tôi), sự chứng giám của giám hộ và sự chứng kiến của hai nhân chứng trung thực. Đó là những người đại diện thiêng liêng của Allah để xác nhận cuộc hôn nhân của hai bạn theo đúng giáo luật của Islam.
Wassalam, »
Sau đó Imam đọc bài đu-a cho « cô dâu chú rể » tùy theo sự cầu nguyện của Imam đó, không nhất thiết là bài đu-a nào nhất định.
Trên đây là phương thức làm lễ Nikah theo sunnah của Nabi (saw), tuy là đơn giản nhưng rất quan trọng, vì nó mang tính cách « hợp thức hóa » cho hai người nam và nữ qua những người đại diện cho Allah.
Cầu xin Allah ban cho chúng ta những sự hiểu biết để tránh những gì Shaytan cám dỗ mà đi ngược lại con đường của Nabi Muhammad (saw) đã làm, cầu xin Ngài ban cho chúng tôi thành công ở đời này cũng như Ngày Sau, amin.
MOHAMAD HOSEN biên soạn
