Theo sử ghi lại, bà Ayshah ® là một phụ nữ rất thông minh và cao thượng, bà có kiến thức tổng quát thuộc vào hàng đầu của những người phụ nữ muslimate, nhất là về giáo lý thực hành và cả văn chương về ngôn ngữ học, bà được Rosul (saw) rất yêu thương và bà cũng là người phụ nữ ghi lại nhiều hadith nhứt.

Câu chuyện xảy ra vào lúc đoàn quân trở về sau trận chiến, và trong chuyến đi này có bà Ayshah ® cùng đi theo. Trên đường về vào lúc nửa khuya gần đến Medinah thì Rosul (saw) ra lệnh cho đoàn quân kiếm một nơi cắm lều để nghỉ ngơi. Sau khi nghỉ ngơi xong thì Rosul (saw) ra lệnh cho đoàn quân hãy tiếp tục lên đường trong đêm khuya vì thành phố Medinah cách đó không xa mấy.

Theo những nhà sử học sau khi phân tích những tài liệu một cách sâu rộng về việc xây dựng đạo pháp của bà Ayshah ® bên cạnh Rosul (saw), những khi có biến cố về lịch sử thì bà là người đã từng trải qua những chuỗi ngày khó khăn, gian khổ bên cạnh Rosul (saw) khi còn tại thế, bà đã cùng với cộng đồng tham gia vào những trận chiến khốc liệt hay những biến cố chính trị của xã hội lúc đó, cho nên bà Ayshah ® có thể nói cũng là một chính trị gia tài giỏi…

Trong thế giới của người Muslim có thể nói dù nhiều hay ít thì hầu như ai ai cũng nghe nói đến danh tánh của bà Ayshah ® (mẹ của những người tin tưởng), cô con gái cưng của ông Abubakar As Siddik ® và bà Ummu Ruman, bà Ayshah là một phu nhân trẻ tuổi nhất của vị Thiên sứ cuối cùng (saw), và sau đó bà trở thành một trong những người mẹ của những người tin tưởng.

Con người, ai ai cũng hiểu rằng ngày tháng trôi qua thật mau, nhưng ít ai nghĩ đến những ngày tháng trôi qua đó là những ngày thu ngắn cuộc đời của mình, những ngày trôi qua đó cũng đã ghi chép sự hành đạo của chúng ta,

Trên thế giới hôm nay có nhiều vấn đề xãy ra là do con người không áp dụng sự khuyên bảo của Rosul (saw). Chúng tôi xin tóm lượt vài điều khoản của bài Khudbah (giảng thuyết) mà Rosul (saw) đã đọc tại Arafat cho những người đi làm Hadj nghe cách nay 14 thế kỷ, sau đó những người có mặt lúc đó đã chuyển đạt lại cho những thế hệ sau, và hôm nay mỗi người Muslim cần phải hiểu qua ý nghĩa của nó để thực hành cho đúng là người Muslim chân chánh, Insha-Allah:

Bà Sawđa bintu Zama là con của ông Zam-ah ibnu Shamsu thuộc bộ tộc của Quraish. Thân mẫu của bà là As Shumasy con của Koisy ibnu Zaid xuất thân từ dòng tộc Ađđy ibnu An Najar thuộc bộ tộc Al Khozrod. Chồng của bà là ông As Sakran ibnu Amru, là anh ruột của ông Suhay ibnu Amru. Hai vợ chồng của bà Sawđa cùng với người anh tên là Malik đã nhập đạo Islam vào lúc tình hình tại Mecca đang căng thẳng về vấn đề tôn giáo, nên lúc đó Rosul (saw) ra lệnh cho họ và một số anh chị em khác phải di cư lánh nạn ở Habashy...

Vào thời ông Umar Ibnu Al Khottab ® làm Khalifah (Lãnh tụ của Islam) có đề cử ông Uwaimir tức Amir ibnu Malik ibnu Qois Al Khozrojy Al Ansary, có biệt hiệu là Aba Abdurrohman và Abu Đarđaa đến Sham (Syrie) làm chức vụ Thẩm phán. Ông Abu Ðarđaa vào Islam sau khi trận chiến Uhud chấm dứt và sau này cũng đã tham gia vào trận Khanđak và những trận chiến khác.

Câu nói chân lý của ông Aly (R) mà người đời nhớ mãi như sau: « Ðời ơi hỡi đời! đừng quyến rũ ta, ta không thua ngươi đâu, vì ta biết chắc ba điều ở ngươi mà không bao giờ thay đổi được đó là: - Đời của ngươi rất ngắn ngủi; - cuộc sống của ngươi rất khổ cực; - sự lầm lẫn tội lỗi của ngươi quá nặng nề nên hãy bớt lại hành trang trên ngươi vì cuộc du hành sẽ dài và dài lắm, trên đường thật nhiều và thật nhiều chông gai cạm bẫy. Ôi cuộc đời của ta!!! (ý nói đời sau sẽ dài và vất vả ngàn lần, nên hãy tạo dựng hành trang thật nhiều cho nó, chớ đừng ham cuộc đời ngắn của trần gian tạm thời này) ».

Ông Aly ibnu Abi Talib ®, con của ông Abdul Muttalib ibnu Hashim thuộc bộ tộc Quraish Al Ađnany, ông Aly ® là một trong những thanh niên có tiếng tăm trong bộ tộc Quraish, và được người đời gọi là Abu Al Hassan, nhưng ông rất thích người đời gọi ông với biệt danh là Abi Turab hơn. Thân mẫu của ông Aly ® là bà Fatimah con ông Asad ibnu Hashim, bà cũng theo đạo Islam và cùng với mọi người ly hương đến Al Medinah và bà qua đời tại đây. Chính Rosul (saw) là người đã đưa thân xác bà chôn xuống huyệt.

Sau khi ông Omar ibnu Al Khattab ® qua đời thì ông Osman ibnu Affan ® là người kế vị nhậm chức “Lãnh đạo cộng đồng” (Khalifah) đời thứ ba sau khi Thiên sứ Muhammad (saw) tạ thế. Để hiểu rõ thân thế và công trạng của ông Osman ibnu Affan ® trong thế giới Islam của những ngày đầu tiên, chúng tôi xin tóm lược tiểu sử của ông như sau:

3)- Sự khiêm tốn.
Con người có một địa vị tốt trong xã hội thường thường là người đó phải có sự khiếm tốn và lòng tự trọng, đối với ông Omar ® thì hai vấn đề này xem như “Thượng đế” đã phú cho ông, mà sử đã ghi lại nhiều câu chuyện dẩn chứng về ông như sau:

Trên danh nghĩa là người Muslim, chúng ta cần nên tìm hiểu sơ qua cuộc đời và sự nghiệp của những bậc tiền nhân Islam đã một thời quên mình để cống hiến cho lí tưởng. Sau khi ông AbuBakar (R) qua đời, thì người được giao quyền kế vị chức Khalifah đời thứ hai là ông Omar ibnu Al Khottab (R). Để hiểu rõ cuộc đời và sứ mạng của ông đã xã thân vì Islam như thế nào ? Chúng tôi đã sưu tập những tài liệu có tính cách lịch sử đáng ghi nhớ và sắp xếp cho ngắn gọn. Mong rằng đây là tài liệu quí báo cho thế hệ mai sau.

Sự khoan dung độ lượng của ông Abubakar (R).
Sự khoan dung, độ lượng và thông minh là một trong những bản tính mà Allah ban cho con người, không phải ai ai cũng được diễm phúc đó. Trong thiên kinh Qur’an Allah thường nhắc đến từ Halim khi nói về Nabi Ibrohim (A) và con của ông là Nabi Ismael (A). Ðối với ông Abubakar (R), Allah đã ban cho ông có một kiến thức vô bờ bến, trí thông minh tuyệt đỉnh, bên cạnh đó có một bản tánh rất khoan dung và độ lượng.

Nếu là người Muslim mà không tìm hiểu tiểu sử của các vị Sahabah (bạn đạo của Rosul (saw)) là điều thiếu sót, nhất là tiểu sử của bốn vị Khalifah (Người Lãnh đạo) đã gian nan cực khổ cùng Rosul (saw) chinh chiến để mang Islam đến cho nhân loại. Những gương mặt tiêu biểu này đã cống hiến hết cuộc đời vì Islam, chỉ mong mỏi con người hãy đi theo con đường của Nabi Muhammad (saw) đã vạch sẵn. Chúng tôi sẽ lần lượt đăng tải « Tóm lược tiểu sử của bốn vị lãnh đạo Islam » sau khi Rosul (saw) qua đời.